Ik weet niet hoe het onder de protestanten is, maar onder de katholieken heeft het heel wat tijd gekost om ons ervan bewust te worden dat wij, christenen allemaal een roeping hebben, krachtens ons Doopsel. Dat die niet alleen is voorbehouden aan priesters, broeders, zusters of dominees. En dat God ons op allerlei manieren blijft roepen gedurende ons leven. Die gedachte is vooral benadrukt door het IIe Vaticaans Concilie dat in de jaren zestig een grote verandering in de katholieke Kerk heeft gebracht. Dat heeft o.a. benadrukt dat wij christenen allemaal een roeping hebben in deze wereld nl. om met alle mensen van goede wil het Rijk van God mee te helpen opbouwen: een wereld zoals God die oorspronkelijk bedoeld heeft. En zo vruchten voort te brengen waarvan Jezus ons spreekt in de Eerste Lezing. Dat heeft in de katholieke kerk een meer positieve houding tegenover die wereld met zich meegebracht, alsook de overtuiging dat we met andere gelovigen van welke godsdienstige overtuiging dan ook, daar samen aan moeten werken.
We hebben in de Lezing van het Woord van God zojuist gehoord hoe Samuel door God werd geroepen. Drie aspecten vallen op in deze Lezing:
1e) Samuel stond open voor de roeping van God.
2e)Echter, hij wist niet dat het de roepstem van God was. Hij had de hulp van Eli nodig om te begrijpen dat het Gods stem was. 3e) Maar toen hij dat eenmaal begreep, antwoordde hij volmondig: ”Spreek, Heer, uw dienaar luistert”. En hij heeft dat antwoord waar gemaakt in zijn leven, ondanks dat het soms niet gemakkelijk was.
1e) Om de roepstem van God te horen heb je een open houding nodig. Je moet afstand weten te nemen van je dagelijkse bezigheden om tijd te nemen om zijn Woord te horen en om zo dat Woord van God, dat in ons binnenste klinkt of wellicht van situaties buiten ons naar ons toekomt, te horen.
Nemen wij die tijd en zijn wij bereid om onze dagelijkse beslommeringen achter ons te laten om ons te bezinnen over de diepere zin van ons leven? Dat wordt nog al eens contemplatie genoemd. Karl Rahner, een bekende katholieke theoloog, heeft eens gezegd: “De kerk welke dat dan ook is, moet contemplatief zijn of ze zal geen toekomst meer hebben”. Het is bekend dat heden ten dage steeds meer mensen zoeken naar de zin van hun leven, maar jammer genoeg zoeken ze die niet in de kerken. Wat zou daar de oorzaak van kunnen zijn? Een dezer dagen las ik in de krant dat het Bestuur van protestantse kerken zich opnieuw deze vraag heeft gesteld en wil zoeken hier een hedendaags antwoord op te vinden.
Geven wij in ons dagelijkse leven voldoende getuigenis van ons geroepen weten door de Heer Jezus en Hem te willen volgen? Zijn we voldoende contemplatief? Of zijn we alleen maar de hele dag bezig met activiteiten te organiseren in de kerk, hoe belangrijk die ook mogen zijn?
2e) Samuel had de hulp van Eli nodig om te weten dat God hem riep. In de persoonlijke ervaring van mijn leven heb ik steeds beter geleerd dat je de anderen nodig hebt om te begrijpen wat God van mij of van ons vraagt en waartoe Hij ons telkens roept. Het meest heb ik dat geleerd gedurende mijn 40 jarig verblijf als missionaris in Paraguay: dat ik de mensen daar, dikwijls eenvoudige arme plattelandsmensen, nodig had om te begrijpen wat God in die situaties van mij vroeg. Ik heb daar dingen gedaan waarvan ik nooit gedacht had dat ik ze zou moeten doen of dat ik daartoe in staat zou zijn. Volmondig kan ik de schrijver nazeggen die schrijft: ”Door u, mensen, kwam Gods roepstem tot mij”.
In ditzelfde verband meen ik te mogen zeggen dat de dialoog tussen ons, christenen, degenen die proberen de woorden en het leven van de Heer Jezus in ons leven na te volgen, zo belangrijk is. Dat we op die manier elkaar kunnen helpen om Gods roepstem aan ieder van ons beter te begrijpen en hoe we daar een concreet antwoord op kunnen geven.
Ditzelfde geldt ook voor de dialoog met mensen van andere geloofsovertuigingen , zoals bijvoorbeeld Moslims en Hin du’s, hoe moeilijk dat soms ook moge zijn. Maar op die manier zullen we beter begrijpen wat God nu van ons vraagt in deze tijd.
3e)Samuel heeft het in zijn leven niet gemakkelijk gehad.. Integendeel. Hij is niet zo ver gekomen als de profeet Jeremias die God smeekte om hem zijn taak als profeet te ontslaan, omdat hij het niet meer zag zitten. Maar Samuel heeft in zijn leven veel teleurstellingen beleefd. Hij heeft het bijvoorbeeld ook moeilijk gehad, toen God hem vroeg om een koning in Israël aan te stellen. Dat zag Samuel helemaal niet zitten, aangezien hij de slechte ervaringen met koningen bij andere volkeren had gezien.
Van de moderne profeet Martin Luther King die zoveel heeft betekend voor de emancipatie van de Afro Amerikanen in de Verenigde Staten, vertelt zijn vrouw dat hij het af en toe ook niet meer zag zitten vanwege de vele tegenwerking en verdachtmakingen en hij er de brui aan wilde geven. Maar telkens weer opnieuw, wanneer hij het leed van zijn medeburgers zag, voelde hij zich door God geroepen om door te gaan, ondanks alles.
Wellicht verliezen we ook wel eens de moed, wanneer we zien hoe het aantal kerkgangers maar achteruit blijft gaan. Of ook hoe het populisme, de immoraliteit in de politiek en de groeiende kloof tussen rijk en arm in onze steeds sterker lijken te worden. Maar dan is het goed ook weer hoop te blijven putten in dat Woord van God dat ons telkens weer opnieuw roept in verschillende situaties van ons leven om op te staan, om de moed niet te verliezen en door te gaan met de taken waartoe Hij ons roept nl. om mee te werken aan de groei van zijn Rijk in deze wereld . We geloven dat Hij met ons meetrekt op onze tocht door het leven.
Als we dat doen, laten we iets van God zien aan de wereld van nu.Een schrijver zegt het zo: ”God zegt: ”Ik heb je ogen nodig om het leed van de anderen te zien; Ik heb je mond nodig om hartverwarmende woorden te zeggen aan degenen die ontmoedigd is; Ik heb je oren nodig om met geduld te luisteren naar je medemens die zijn hart bij je wil uitstorten; Ik heb je armen nodig om de ander te omhelzen die getroost moet worden; Ik heb je hart nodig om mijn liefde aan de medemens te laten voelen”.
Het is goed om ons voortdurend af te vragen: wat is mijn ( onze) roeping in deze tijd, wat kan ik ( wat kunnen wij) doen om mee te werken dat het Rijk van God groeit in deze wereld, dat wil zeggen een wereld zoals God die oorspronkelijk bedoeld heeft?
Dat de Geest van de Heer ons daarbij moge helpen! Amen.
Overweging van pater Bert Wooning svd n.a.v. 1 Samuel, 3, 1-10